دلایل خارش مقعد | روش درمان خارش مقعدی

آیا خارش مقعدی زندگی تان را تحت تاثیر قرار داده و آرامش شما را سلب کرده است؟ خاریدن باسن حالتی ناخوشایند و تحریک کننده در ناحیه اطراف مقعد است که می تواند دلایل متعددی داشته باشد. این مشکل از بهداشت نامناسب، حساسیت به مواد شوینده، تا بیماری های نشیمنگاهی مانند بواسیر یا شقاق مقعدی متفاوت است. این وضعیت به ویژه اگر پس از دفع مدفوع یا به صورت مزمن بروز کند می تواند علاوه بر اذیت جسمی، ذهن شما را نیز درگیر کند

خارش مقعدی نشانه چیست؟

خارش مقعدی در مجموع نوعی احساس ناراحتی و تحریک و بسیار آزار دهنده در ناحیه اطراف مقعد است که فرد را به خاراندن ناحیه مقعد می کند این خارش ممکن است ملایم یا شدید باشد و در برخی موارد با سوزش، قرمزی و التهاب همراه است. خارش باسن ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد و در تمام سنین افراد را درگیر کند.

عوامل زیادی مانند عفونت های قارچی، حساسیت به مواد شوینده و یا رطوبت بیش از حد در ناحیه مقعد می توانند باعث بروز خارش‌مقعدی شوند. حتی رژیم غذایی حاوی غذاهای تند و اسیدی نیز ممکن است باعث تحریک و بروز این عارضه شود. بیماری های پوستی مانند اگزما،پسوریازیس و جوش تناسلی نیز از دلایل دیگر هستند که با خشکی و التهاب به تحریک ناحیه مقعد منجر می شوند.

همچنین عفونت های قارچی یا انگلی، مانند کرمک نیز می توانند این عارضه را تشدید کنند در مواردی دیگر این خارش ممکن است به دلیل وجود بیماری هایی نشیمنگاهی مانند بواسیر یا شقاق مقعدی باشد که در این صورت درمان بواسیر میتوان از تشدید این عارضه جلوگیری کرد برای پیشگیری از ابتلا به این عارضه و درمان خارش مقعد رعایت بهداشت ناحیه مقعد و استفاده از پماد های موضعی مخصوص مانند هیدروکورتیزون یا ضد قارچ می تواند موثر باشد.

جدول نشانه ها و مشکلات مرتبط با خارش‌مقعدی:

خارش مقعد که به آن خارش انی (Proo-RIE-Tus A-nie) نیز می گویند، چندین علت احتمالی دارد. آنها شامل عفونت، هموروئید و اسهال مداوم هستند. التهاب پوست که درماتیت نیز نامیده می شود، یکی دیگر از علل است.

منبع : mayoclinic

علت خارش مقعدی چیست

خارش مقعدی می تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود یکی از رایج ترین دلایل آن تحریک پوست در ناحیه مقعد است که ممکن است به دلیل استفاده از مواد شوینده قوی، دستمال های غیر استاندارد و الیاف مصنوعی و یا رطوبت و تعریق بیش از حد ایجاد شود همچنین می تواند ناشی از عفونت های قارچی یا انگلی باشد. عفونت های قارچی مانند کاندیدا باعث التهاب و تحریک پوست در این نواحی می شوند و معمولا با خارش‌مقعدی شدید همراه هستند. همچنین انگل های روده ای به ویژه کرمک ها هم می توانند در کودکان و بزرگسالان موجب بروز خارش شوند.

• تحریک پوست در ناحیه مقعد
  خارش مقعدی می تواند به دلیل تحریک پوست در ناحیه مقعد ایجاد شود. این تحریک ممکن است ناشی از استفاده از مواد شوینده قوی، دستمال های غیر استاندارد یا الیاف مصنوعی باشد علائم این نوع خارش شامل خارش ملایم، قرمزی، التهاب و حساسیت در ناحیه مقعد است. در بسیاری از موارد، این نوع خارش به طور موقت و به دلیل تماس با مواد حساسیت زا بروز می کند.

• رطوبت و تعریق بیش از حد
  یکی از علل شایع خارش‌مقعد، رطوبت و تعریق بیش از حد در ناحیه نشیمگاهی است. زمانی که پوست این ناحیه به مدت طولانی در معرض رطوبت و تعریق قرار می گیرد، ممکن است التهاب و خارش ایجاد شود علائم این مشکل معمولا شامل احساس رطوبت، خارش و قرمزی در ناحیه مقعد است. برای کاهش این مشکل، رعایت بهداشت شخصی و استفاده از لباس های نخی و خشک توصیه می شود.

• قارچ پوستی (کاندیدا آلبیکنس)
  عفونت های قارچی مانند کاندیدا می توانند خارش شدید و آزاردهنده ای در ناحیه مقعد ایجاد کنند. این عفونت ها معمولا باعث التهاب، قرمزی، سوزش و ترشحات سفید رنگ می شوند. در صورتی که این عفونت درمان نشود، ممکن است شدت خارش و ناراحتی افزایش یابد. درمان های ضد قارچ معمولا برای از بین بردن این عفونت ها مؤثر هستند.
• عفونت های انگلی (کرمک)
  عفونت های انگلی مانند کرمک به ویژه در کودکان و بزرگسالان می توانند موجب بروز خارش شدید در ناحیه مقعد شوند. علائم این مشکل شامل خارش شدید به ویژه در شب ها است که با احساس تحریک و ناراحتی در ناحیه مقعد همراه است. درمان با داروهای ضد انگلی معمولا برای رفع این مشکل ضروری است.
• مشکلات پوستی مانند پسوریازیس، اگزما و درماتیت
  مشکلات پوستی مختلف مانند پسوریازیس، اگزما یا درماتیت می توانند باعث خشکی و التهاب پوست در ناحیه مقعد شوند. این مشکلات معمولا با علائمی مانند خشکی، التهاب، قرمزی و خارش مداوم همراه هستند. در موارد پیشرفته، شدت خارش ممکن است افزایش یابد. درمان این مشکلات پوستی به کمک داروهای موضعی و کرم های ضد التهاب می تواند کمک کننده باشد.
• بواسیر یا شقاق مقعدی
  بواسیر یا شقاق مقعدی از دیگر دلایل شایع خارش مقعدی هستند. این بیماری ها باعث التهاب و تحریک در ناحیه مقعد می شوند و معمولا با درد، خونریزی و خارش همراه هستند. در صورتی که این مشکلات به موقع درمان شوند، می توان از تشدید علائم جلوگیری کرد. درمان بواسیر شامل استفاده از داروهای موضعی یا جراحی در موارد حاد می شود.

علت خارش مقعد در بزرگسالان

خارش مقعدی در بزرگسالان ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود که از جمله آن‌ها می‌توان به عوامل محیطی، بهداشت ضعیف و بیماری‌های پوستی اشاره کرد. علاوه بر این، استفاده از مواد شوینده قوی و دستمال‌های غیر استاندارد می‌تواند پوست ناحیه مقعد را حساس کرده و به خارش منجر شود

از سوی دیگر، بیماری‌های پوستی مانند پسوریازیس و درماتیت که باعث خشکی و التهاب پوست می‌شوند، می‌توانند زمینه‌ساز خارش مقعدی باشند. علاوه بر این، مشکلات گوارشی مانند بواسیر و شقاق مقعدی که به دلیل فشار زیاد یا یبوست طولانی‌مدت به وجود می‌آیند، ممکن است موجب التهاب و خارش در ناحیه مقعد شوند.

عوامل اصلی خارش مقعد در بزرگسالان

1. رطوبت و تعریق زیاد: تعریق و رطوبت در ناحیه مقعد باعث تحریک پوست و رشد قارچ‌ها و باکتری‌ها می‌شود.
2. استفاده از مواد شوینده قوی: مواد شوینده و دستمال‌های غیر استاندارد می‌توانند باعث خشکی و حساسیت پوست مقعد شوند.
3. بیماری‌های پوستی: بیماری‌هایی مانند پسوریازیس و درماتیت موجب التهاب و خشکی پوست شده و خارش مقعدی ایجاد می‌کنند.
4. مشکلات گوارشی: بواسیر و شقاق مقعدی به دلیل فشار زیاد یا یبوست طولانی‌مدت باعث التهاب و خارش ناحیه مقعد می‌شوند.

پیشگیری از ابتلا به خارش‌مقعدی در بزرگسالان

• برای درمان مؤثر، باید از درمان‌های پزشکی تخصصی استفاده کرد.
• برای جلوگیری از این مشکلات، رعایت بهداشت شخصی ضروری است.
• استفاده از لباس‌های نخی و شستشوی منظم ناحیه مقعد از اهمیت بالایی برخوردار است.

علت خارش مقعد در کودکان

خارش مقعدی در کودکان ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد. در اینجا به برخی از علل رایج اشاره می کنیم:

1. عفونت های قارچی: مانند کاندیدا باعث التهاب و خارش در ناحیه مقعد می شوند، مخصوصاً در کودکانی که از پوشک استفاده می کنند.
2. عفونت های باکتریایی: مانند coli و سالمونلا می توانند باعث عفونت در ناحیه مقعدی شوند که معمولاً با التهاب و خارش همراه است.
3. حساسیت های آلرژیک: کودکانی که به مواد خاص مانند غذاها، مواد شوینده یا پوشک حساسیت دارند، ممکن است دچار خارش مقعدی شوند.
4. تغییرات رژیم غذایی: مصرف غذاهای چرب یا کمبود آب می تواند باعث خشکی پوست و بروز خارش در ناحیه مقعد شود.
5. یبوست: می تواند با فشار آوردن بر ناحیه مقعد، باعث تحریک پوست و ایجاد خارش شود.
6. تحریک پوست مقعد: تماس با پوشک، صابون های قوی یا مواد شوینده غیرمناسب می تواند باعث تحریک و خارش پوست مقعد شود.
7. بیماری های پوستی: بیماری هایی مانند اگزما و پسوریازیس ممکن است باعث خشکی و التهاب در ناحیه مقعد و در نتیجه خارش شوند.
8. عوامل روانی و استرس: استرس و اضطراب می تواند به حساسیت بیشتر در ناحیه مقعد منجر شود و موجب بروز خارش گردد.

در صورت بروز خارش مقعدی در کودکان، تشخیص دقیق علت آن توسط پزشک متخصص ضروری است و همچنین، رعایت بهداشت فردی، استفاده از لباس های نرم و نخی، و پیشگیری از یبوست می تواند از بروز این مشکل جلوگیری کند.

پماد برای خارش مقعدی

برای تسکین خارش مقعد و کاهش التهاب در ناحیه مقعد، پمادهای موضعی می توانند بسیار مفید باشند. این پمادها اغلب حاوی ترکیبات ضد التهاب، ضد قارچ و ضد خارش هستند که به تسکین علائم و بهبود وضعیت کمک می کنند. استفاده از پمادهای موضعی علاوه بر تسکین درد، می تواند از تشدید وضعیت نیز جلوگیری کند.

• پمادهای ضد التهاب: این پمادها معمولا حاوی مواد شیمیایی مانند هیدروکورتیزون هستند که به کاهش التهاب و خارش کمک می کنند. این پمادها برای تسکین خارش های ناشی از مشکلات پوستی، بواسیر و شقاق مقعدی موثر هستند.
• پمادهای ضد قارچ: در صورت بروز خارش به دلیل عفونت های قارچی، استفاده از پمادهای ضد قارچ مانند کاندیدا می تواند به کاهش رشد قارچ و تسکین خارش کمک کند.
• پمادهای زینک اکسید: این پمادها معمولا برای تسکین و محافظت از پوست در برابر تحریکات بیشتر به کار می روند. زینک اکسید لایه ای محافظ بر روی پوست ایجاد می کند و از تماس مستقیم پوست با محرک ها جلوگیری می کند.

بهترین پماد برای خارش مقعدی

بهترین پماد برای خارش در مقعد بسته به علت بروز خارش متفاوت است. در بسیاری از موارد، پمادهای ضد التهاب، ضد قارچ و ضد خارش می توانند در کاهش این مشکل مؤثر باشند. در اینجا به برخی از بهترین پمادهایی که می توانند در درمان خارش مقعدی کمک کنند اشاره خواهیم کرد:

جدول بهترین پمادهای جلوگیری از خاراندن مقعد:

پماد برای درمان خارش مقعدی در کودکان

لیستی از پمادهای مناسب برای درمان خارش مقعدی در کودکان که شامل توضیحات کوتاهی درباره هر یک نیز می باشد. این پمادها به طور ویژه برای کودکان طراحی شده اند تا علائم خارش را کاهش دهند و از عوارض جانبی جلوگیری کنند.

1. پماد زینک اکسید (Zinc Oxide Ointment)
   پماد زینک اکسید یک درمان رایج برای تسکین خارش و محافظت از پوست است. این پماد به ویژه برای درمان تحریکات و التهاب ناشی از پوشک در کودکان کاربرد دارد. برای پوست های حساس کودک بی خطر است.
2. پماد آلوئه ورا (Aloe Vera Gel)
   آلوئه ورا به عنوان یک درمان طبیعی و ایمن برای تسکین التهاب و رطوبت دهی به پوست استفاده می شود. این پماد برای درمان خارش های جزئی در ناحیه مقعد و نواحی حساس پوست مناسب است.
3. پماد هیدروکورتیزون (Hydrocortisone Ointment 1%)
   پماد هیدروکورتیزون 1% معمولاً برای کاهش التهاب و خارش در بزرگسالان استفاده می شود، ولی در مواردی که التهاب شدید نباشد، می توان از آن در کودکان نیز استفاده کرد. با این حال، باید تحت نظر پزشک تجویز شود.
4. پماد کاندیدا (Candida Cream)
   این پماد ضد قارچ برای درمان عفونت های قارچی که ممکن است باعث خارش مقعدی در کودکان شود مؤثر است. برای درمان قارچ هایی مانند کاندیدا و بیماری های مشابه مفید است.
5. پماد لیدوکائین (Lidocaine Ointment)
   پماد لیدوکائین به دلیل خاصیت بی حس کنندگی برای تسکین درد و خارش در صورت وجود شقاق مقعدی یا بواسیر مؤثر است. با این حال، باید در استفاده از این پماد احتیاط کرد و فقط تحت نظر پزشک استفاده شود.

در نهایت، برای هر نوع درمان، به ویژه برای کودکان، مشاوره با پزشک ضروری است تا از ایمن بودن و مناسب بودن پماد انتخابی اطمینان حاصل کنید.

درمان خارش مقعدی خانگی

برای تسکین خارش‌مقعدی در خانه چندین روش ساده و طبیعی وجود دارد که می تواند به کاهش علائم کمک کند. اولین و مهم ترین گام حفظ بهداشت ناحیه مقعد است شستشوی دقیق و خشک کردن ناحیه مقعد پس از دفع مدفوع بسیار ضروری است. استفاده از آب ولرم و صابون ملایم، بدون عطر و مواد تحریک کننده می تواند به پیشگیری از تحریک بیشتر کمک کند. همچنین، از دستمال های بهداشتی معطر و مواد شیمیایی قوی اجتناب کنید زیرا این محصولات می توانند باعث تحریک پوست در ناحیه مقعد شوند.

یکی دیگر از روش های درمان خارش مقعدی خانگی استفاده از کمپرس سرد است. قرار دادن یک پارچه مرطوب و سرد روی ناحیه مقعد می تواند به کاهش خارش و التهاب کمک کند. همچنین استفاده از حمام نشسته با آب گرم و نمک اپسوم به مدت 10 تا 15 دقیقه می تواند به تسکین علائم و بهبود سریع تر کمک کند. این روش به خصوص برای افرادی که دچار بواسیر یا شقاق مقعدی هستند، بسیار مؤثر است.

تغییرات در رژیم غذایی نیز نقش مهمی در کنترل این عارضه دارد. مصرف غذاهای پر فیبر، آب کافی و اجتناب از غذاهای تند و اسیدی می تواند به کاهش تحریک ناحیه مقعد کمک کند. همچنین، پوشیدن لباس های نخی و راحت که امکان جریان هوا را فراهم می کنند نیز می تواند به کاهش رطوبت و تعریق در ناحیه مقعد کمک کرده و از این عارضه جلوگیری کند.

درمان خارش واژن خانگی در بانوانی که دچار هر دو مشکل خارش در مقعد و خارش واژن هستند می تواند شامل استفاده از روش های مشابه مانند رعایت بهداشت مناسب، استفاده از لباس های نخی و عدم پوشیدن لباس های غیر نخی و حساس است همچنین استفاده از کرم ها و پماد های مناسب برای این نواحی می تواند به تسکین این عارضه و بهبود بیماری کمک کند.

• مصرف مواد غذایی حاوی فیبر و رژیم غذایی فیبر دار و مصرف میوه و سبزیجات
• مصرف مایعات به اندازه کافی
• حمام سیتز
• استفاده از وازلین ، کرم یا پماد نرم‌کننده برای رفع خشکی یا اگزما ناحیه مقعد
• اجتناب از خوردن غذاهای ادویه‌دار
• تمیز نگهداشتن ناحیه مقعد
• دفع به موقع مدفوع و ادرار
• اجتناب از مصرف صابون‌ های معطر
• استفاده از پودر بچه بدون عطر
• پوشیدن لباس زیر نخی گشاد
• اجتناب از زور زدن هنگام اجابت مزاج
• اجتناب از خاراندن و خراشیدن پوست مقعد
• جلوگیری از تعریق شدید ناحیه مقعد
• شستشو مقعد با آب گرم و خشک کردن آن با دستمال نخی تمیز
• خیس کردن گلوله‌ های پنبه ای در آب سرد و قرار دادن آن‌ ها در ناحیه مقعد

همچنین تعدادی داروی گیاهی برای خارش مقعدی نیز وجود دارد که می توانند بیمار را در تسکین و کنترل گسترش و عود کردن بیماری کمک کنند. در طبیعت گیاهانی وجود دارند که به عنوان یک مسکن قوی و یک داروی ضد التهاب در طب سنتی نقش داشته اند و امروزه از همان گیاهان به عنوان داروی ضد خارش باسن استفاده می شود

جدول داروهای گیاهی برای خارش ‍ مقعد

چگونه از داروهای گیاهی برای درمان خارش در مقعد استفاده کنیم؟

• آلوئه ورا: می توانید ژل آلوئه ورا را به صورت موضعی بر روی ناحیه آسیب دیده بزنید. این ژل به سرعت جذب می شود و به تسکین التهاب و خارش کمک می کند.
• بابونه: چای بابونه را دم کرده و پس از سرد شدن، از آن به عنوان کمپرس سرد بر روی ناحیه مقعدی استفاده کنید.
• اسطوخودوس: روغن اسطوخودوس را می توانید با استفاده از یک روغن حامل (مانند روغن زیتون) رقیق کرده و بر روی پوست آسیب دیده بزنید.
• چای سبز: استفاده از کیسه های چای سبز به صورت کمپرس سرد می تواند به تسکین درد و التهاب ناحیه مقعد کمک کند.
• مریم گلی: عصاره مریم گلی را به صورت موضعی بر روی ناحیه مقعدی استفاده کنید تا التهاب و عفونت کاهش یابد.

قرص ضد خارش مقعدی

در مواردی که خارش در مقعد شدید است و درمان های موضعی کافی نیستند پزشک ممکن است قرص های ضد خارش تجویز کند. این داروها معمولا شامل آنتی هیستامین ها هستند که به کاهش التهاب و خارش ناشی از واکنش های آلرژیک یا عفونت ها کمک می کنند. آنتی هیستامین هایی مانند ستیریزین یا لوراتادین معمولا برای تسکین علائم خارش مقعد استفاده می شوند.

در برخی موارد قرص های ضد قارچ برای درمان عفونت های قارچی که باعث خارش‌مقعدی شده اند تجویز می شوند. این داروها به مهار رشد قارچ ها و کاهش علائم ناشی از عفونت کمک می کنند. در صورتی که این عارضه به دلیل انگل های روده ای مانند کرمک باشد پزشک داروهای ضد انگل مانند مبندازول یا آلبندازول تجویز خواهد کرد. این داروها به سرعت انگل ها را از بین می برند و علائم خارش را کاهش می دهند.

استفاده از قرص های ضد التهاب نیز ممکن است در برخی موارد توصیه شود. این داروها به کاهش التهاب در ناحیه مقعد و تسکین علائم کمک می کنند. با این حال مصرف داروهای خوراکی باید تحت نظر پزشک انجام شود و بیماران باید از خود درمانی پرهیز کنند زیرا مصرف نادرست این دارو ها می تواند عوارض جانبی جدی را برای سلامتی شما همراه داشته باشد.

خارش مقعد بعد از دفع مدفوع

یکی از موارد شایع خارش مقعدی خارش بعد از دفع مدفوع است. این حالت معمولا به دلیل باقی ماندن ذرات مدفوع روی پوست یا تحریک ناحیه مقعد پس از دفع مدفوع رخ می دهد. همچنین استفاده از دستمال های بهداشتی نامناسب یا خشک نکردن کامل ناحیه می تواند باعث تحریک پوست و بروز خارش شود.

برای پیشگیری از خارش‌مقعد بعد از دفع مدفوع، بهتر است از دستمال های نرم و غیر معطر استفاده کنید. همچنین شستشوی ناحیه با آب گرم و صابون پس از هر بار دفع مدفوع می تواند به پیشگیری از تحریک و خارش کمک کند. در مواردی که این عارضه به دلیل حساسیت به دستمال های بهداشتی یا صابون ها باشد، تغییر محصولاتی که استفاده می کنید می تواند به کاهش علائم کمک کند.

همچنین برخی از بیماری های نشیمنگاهی از جمله هموروئید یا بواسیر، شقاق مقعد و بواسیر می توان از دیگر دلایل به وجود آمدن خارش در ناحیه باسن باشد که درمان قطعی این امراض می تواند به طور کل این بیماری را از بین ببرد به همین دلیل اگر شما دچار یکی از این بیماری های نشیمنگاهی باشید ناگزیر بعد از دفع مدفوع دچار خارش در مقعد می شوید.

جمع بندی

خارش مقعدی مشکلی است که می تواند به دلایل مختلفی از جمله بهداشت نا مناسب، حساسیت به مواد شوینده، عفونت های قارچی و بیماری های نشیمنگاهی مانند بواسیر و شقاق مقعدی ایجاد شود. این حالت علاوه بر ایجاد ناراحتی فیزیکی ممکن است زندگی روزمره را نیز مختل کند. برای کاهش و درمان خارش‌مقعدی رعایت بهداشت مناسب، استفاده از پماد های ضد قارچ و ضد التهاب و درمان های خانگی مانند کمپرس سرد می تواند موثر باشد در موارد مزمن یا همراه با علائم جدی مراجعه به پزشک برای تشخیص و درمان دقیق ضروری است تا علائم را به طور کامل کنترل کنید.